Omurilik felcinin nedenleri
Hastalıklar nedeniyle: Omuriliğin içerisinde, etrafında ya da omurgada meydana gelen bir hastalık nedeniyle, omuriliğin sıkışması, baskıya uğraması ya da bu bölgelerin zedelenmesi sonucunda omurilik felci gelişebilir. Buna neden olan hastalıklar ise;
- Tümörler: Omurilikte ve omurgada meydana gelen tümörlerin yaptığı baskıyla omurilik felci gelişebilir.
- Enfeksiyon hastalıkları: Menejit, omurga veremi gibi bazı enfeksiyon hastalıkları omuriliği deforme edebilir.
- Yumuşak doku hastalıkları: Omurga çevresindeki dokularda oluşan deformasyonlar, omurga fıtıkları gibi rahatsızlıklarda omurilik felci nedeni olabilir.
Travmalar nedeniyle: Yüksekten düşme, trafik kazaları, doğal afetler, iş kazaları, sportif aktiviteler nedeniyle omuriliğe olan baskı sonucunda omurilik felci gelişebilir.
Omurilik felci seviyeleri
Tetraplegia: Boyundan zedelenen omurilikle kolların hareket kabiliyeti, gövdenin hissi ve bacakların hareket yeteneği tamamen kaybedilir. Aynı zamanda öksürme ve nefes alma eylemleri oldukça güçleşir. Hasta boynunu, yüzünü, ellerini, kollarını hissetse de, gövde ve bacaklarını hissedemez hale gelir.
Parapleji: Bu seviye boyundan aşağı kısımlarda olan zedelenmelerle oluşan felçlerdir. Bu tür felçlerde genel olarak bacaklar oynatılamaz. Ancak omuriliğin hasarına göre felç iki farklı seviyede değerlendirilir. Bunlar;
- High Parapleji: Burada omuriliğin sırtta üst tarafında meydana gelen zedelenmeyle, gövdenin bir kısım hareketleri ile bacakların tüm hareketleri kısıtlanır. Belden yukarı kısım hissedilse de, karın ve bacaklar hissedilmez.
- Low Parapleji: Bu tür felçte omuriliğin sırtta alt tarafındaki zedelenmeyle bacaklarda tamamen ya da belirli bölgelerde hareket kaybı oluşur.
Omurilikte meydana gelen zedelenmenin seviyesi ne olursa olsun, hastada bağırsak ve idrar sorunları gelişir. Omurilik zedelenmesi farklı derecelerde olabilir. Bunlar ilk 5 grup Tetraplegia olarak değerlendirilir.
Birinci derecede, kişi başkasının desteğine ihtiyaç duyar, her hareketinde buna ihtiyacı olur.
İkinci derecede, hasta dirseklerini dik tutup, kolları ve elleri aracılığıyla oturabilir, kollarını kaldıramaz. Bu nedenle yanında her zaman yardımcıya ihtiyaç duyar.
Üçüncü derecede: Hasta bir kolunu sadece omuz hizasına kadar kaldırabilir. Diğerini sadece destek almak için kullanabilir, onu kaldıramaz. Kol desteği olmadan oturabilir.
Dördüncü derecede: Kolunun birini omuzdan yukarıya kaldırabilir ve büker. Diğer kolundan destek alabilir, kol desteği olmadan oturabilir.
Beşinci derecede: Bu hastalar başka yerden destek almadan oturabilir, kollarını her yöne hareket ettirebilir. Bazen bir yardımcıya ihtiyaç duyabilir.
Altıncı derecede: Bu hastalar başka yerden destek almadan oturabilir, kollarıyla topu atar ve tutabilir. Herhangi bir yardımcıya ihtiyaç duymaz.