Omurilik Nedir Omurilik, omurga içerisinde bulunan kanal boyunca uzanan, boz madde ve ak maddeden oluşan sinirsel dokudur. Omurilik, kafa tasının arkasında, beyin sapı denilen yerden başlayıp kuyruk sokumuna kadar uzanan otuz bir ayrı kemiğin bir araya gelmesiyle oluşan, kordon şeklinde uzanan, merkezi sinir sistemimizin önemli bir parçasıdır. Omurilik Yapısı ve Zarları Omurilik, beyin gibi üç zarla çevrilidir. Bu zarlara pia mater, arachnoidea mater ve dura mater adı verilmiştir. Bu zarlar aynı zamanda beyin zarlarının devamıdır. Arachnoidea ile pia mater arasında beyin ve omurilik sıvısı bulunur. Bu sıvı, beyindeki özel boşluklarda bulunan ve koroid pleksus adı verilen yapılar tarafından salgılanır. Özel kanallar aracılığıyla salgılanan bu sıvı, omuriliğe ulaştırılır. Merkezi sinir sistemiyle ilgili herhangi bir rahatsızlığı olan kişilerden bu sıvı alınarak tetkik edilir. Bu sıvının incelenmesi büyük önem arz eder. Omuriliğin Kesiti ve Görevleri Omuriliğin enine olan kesitinde, H şeklinde gri bir madde bulunur. Bu gri maddenin ön boynuz adı verilen ön kısmı, vücudun ön tarafına; arka boynuzları ise arka tarafa uzanır. Ön boynuzlar hareket sistemi ile ilgili iken, arka boynuzlar hissi beyne iletmekle görevlidir. Omurilik, önden arkaya doğru hafif yassılaşmış silindir biçimindedir. Yetişkinlerde uzunluğu kırk dört ile kırk altı santimetre arasındadır. Kalınlığı sekiz ile on iki milimetre arasında değişir. Toplam ağırlığı ise yirmi beş ile otuz gram arasındadır. Omurilik baştan sona aynı yapıya sahiptir ancak aynı kalınlıkta değildir. İki yerde özellikle şişkinlik gösterir. Bunlardan biri üçüncü boyun omuru ile onuncu sırt omuru ve ikinci bel omuru arasındadır. Bu şişkinliklerden alt ve üst uzuvlara giden sinirler çıkar. Ak Madde ve Sinir Lifleri Ak madde, omurilik boyunca uzanan sinir liflerinden meydana gelir. Bu lifler, görevlerine göre belirli bir düzen içerisinde işlevlerini yerine getirirler. Omurilikten çıkan otuz bir çift sinir, kafa ve boynun bir kısmının dışında vücudun kaslarını sinirlendirir. Aynı zamanda buradan çıkan sinirler, hissi beyne iletir. Omuriliğin başka bir görevi de çeşitli reflekslerin merkezlerini taşımaktır. Omurilikle ilgili rahatsızlıklar arasında skleroz, iltihaplar, tümörler ve kazalar sonucu meydana gelen yaralanmalar yer alır. Omurilik Rahatsızlıkları Omurilik rahatsızlıkları çeşitli nedenlere bağlı olarak ortaya çıkabilir. Merkezi sinir sistemiyle ilgili olan bu rahatsızlıklar ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. Skleroz, omurilik iltihapları, tümörler ve travmatik yaralanmalar bu rahatsızlıklar arasında sayılabilir. Bu tür durumlarda erken teşhis ve tedavi büyük önem taşır. Sonuç Omurilik, merkezi sinir sistemimizin hayati bir parçasıdır ve çeşitli yapısal özellikleri ile birçok önemli işlevi yerine getirir. Omurilik rahatsızlıklarının erken teşhis ve tedavisi, sağlıklı bir yaşam sürdürmek için kritik öneme sahiptir. |
