Omurilik kisti, omurilik kanalının genişlemesi sonucu oluşur. Tıpta bu durum sirengomiyeli olarak adlandırılır. Omurilik kanalının tıkanmasıyla kist meydana gelir. Normal şartlarda bu kanalda beyin omurilik sıvısı (BOS) dolaşır. Omurilik tümörleri, omurilik yaralanmaları ve çeşitli enfeksiyonlar genellikle kist oluşumuna neden olabilir. Bu rahatsızlığın tedavi edilmesi için beyin ve omurilik cerrahisi uzmanlarının birlikte çalışması gerekir. Omurilik kistleri doğumsal ya da sonradan edinilmiş olabilir.

Sirengomiyeli, genellikle beyin sapına uzanan omurilik merkezi kanalında uzun boşluklar nedeniyle oluşan kronik ve yavaş ilerleyen bir rahatsızlıktır. Hastalarda bilinç kaybı, üst kolda kas erimesi (musküler atrofi) ve trofik değişikliklere neden olabilir. Şiddetli olgularda üst kolda omurilik yolu dejenerasyonu belirtileri görülür. Üst servikal ve üst torasik omurga bölgeleri bu durumdan en fazla etkilenen alanlardır. Genellikle posterior boynuzun tabanında görülen kistik boşluk, bazen merkezi kanala doğru uzanma gösterebilir. Boşluk şekil olarak farklılık gösterebilir; oval, yuvarlak, yarık benzeri veya şekilsiz olabilir. Çoğunlukla koyu sarı ve sıvı proteinli olan bu boşluk, gliyal dokudan oluşan bir duvarla çevrilidir. Kist omuriliğin hangi bölgesini etkilerse, o bölgede genişleme olur. Bu genişleme daha çok enine düzlemde etkili olur. Kist yayıldıkça gri maddeyi etkilerken, yoğun beyaz madde daha az etkilenir. Bazen bu genişleme kemik erozyonuna veya anteroposterior çap genişlemesine neden olabilir.

Duyusal Semptomlar: Omurilik kisti en fazla 20-40 yaş arası hastalarda görülür ve bazen yaşam boyu etkili olabilir. Erkekler, kadınlara göre daha fazla etkilenir. Hissizlik, formikasyon (karıncalanma), donuk bir his ve şiddetli ağrı gibi belirtiler görülür. Ağrı, omuz ve üst kolda karakteristik kök ağrısı özellikleri taşır.

Motor Semptomlar: Kistin anterior boynuza yayılmasıyla birlikte hastada güçsüzlük ve kuvvet kaybı görülür. Bu ilk olarak ellerdeki küçük kaslarda başlar. Lezyon genellikle servikotorasik bölgede başladığı için önkol, kol ve omuzda etkili olur. Güç kaybı nadiren şiddetli olur. Ayrıca büzücü kaslar nadiren etkilenir.

Trofik Belirtiler: Hastalarda genellikle yüzde ve üst organlarda aşırı terleme veya terleyememe görülür. Horner sendromu, doku kalınlaşması, deri ülseri ve pigmentasyon gibi belirtiler olabilir.

Diğer Belirtiler: Hastalarda çarpık parmaklar, kulak ve saç anomalileri, boyun kısalması ve servikal vertebra füzyonu gibi belirtiler görülebilir.

Hastalarda görülen klinik belirtiler teşhisi kolaylaştırır. Özellikle üst kolda ve boyna vuran ağrı, kistin karakteristik özelliklerindendir. Ancak ilk aşamalarda veya hızlı seyreden olgularda teşhis zor olabilir. Bilgisayarlı tomografi (BT) omurilikteki kisti gösterebilir, ancak boşluğun tam boyutunu görmek zor olabilir. Özellikle torasik bölgede bulunan kistler tam olarak görüntülenemeyebilir. Manyetik rezonans görüntüleme (MR) bu konuda daha kesin teşhis sağlar.

Hastalarda oluşan ağrının giderilmesi ve ağrı şiddetinin azaltılması için akupunktur tedavisi uygulanabilir. Ancak bu yöntem sadece ağrı için etkili olup, kisti tedavi etmez. Eğer kistin cerrahi yolla çıkarılması mümkünse, ameliyatla alınabilir. Ancak omurilik ameliyatları felç riski taşır, bu nedenle uzman bir doktorun bu kararı alması gereklidir. Bunun dışında hastalara fizik tedavi uygulanabilir ve ağrı etkisi azaltılabilir. Hastaların ağır kaldırmaması, ağır işler yapmaması, ters hareketlerden kaçınması ve uzun süre aynı pozisyonda kalmaması gibi önlemler alması gerekir.